Mô hình của dự án phỏng theo bách khoa toàn thư Wikipedia và các trang mở khác:[7] trang bản đồ có nút "Sửa đổi" nổi bật và ghi lịch sử thay đổi đầy đủ. Các thành viên đăng ký có thể tải lên dữ liệu tuyến đường GPX và sửa đổi dữ liệu vectơ dùng các chương trình GIS dành cho trình duyệt, máy tính để bàn, và điện thoại di động.[8] Tại những thành phố lớn, cộng đồng địa phương thường tổ chức các buổi "tiệc vẽ bản đồ" để sưu tập dữ liệu và vẽ bản đồ với bạn bè và giúp những người mới tham gia thực hiện các sửa đổi đầu tiên.[9][10] Khác với Google Map Maker, những người đóng góp không cần phải chờ người khác duyệt trước khi các sửa đổi xuất hiện trên bản đồ chính thức, và người dùng có thể đóng góp bất cứ loại đối tượng, từ đường phố và dòng sông đến dây điện và ghế ngồi ở công viên.[11]

Mô hình tô pô của cơ sở dữ liệu có ba loại phần tử. Các nốt (node), loại cơ bản nhất, có vị trí vĩ độ–kinh độ theo Hệ tọa độ thế giới (WGS 84)[12] để tiêu biểu các địa điểm ưa thích và chỗ đường cong lại. Các lối (way) nối lại các nốt để tiêu biểu các con đường, dòng sông, khu đất, hồ, và biên giới. Các quan hệ (relation) nối lại các lối thành tuyến đường dài, hồ có đảo, và tòa nhà có sân trong. Cho đến phiên bản 0.4 của giao thức OpenStreetMap, các khúc (segment) là một phần của lối chỉ nối hai nốt.[13] Các chi tiết phần tử được lưu trong danh sách từ khóa–giá trị có hình thức tự do. Tuy cộng đồng có quá trình biểu quyết về các từ khóa và giá trị chuẩn trên wiki phụ, nhưng trên thực tế những người dùng có thể sử dụng bất cứ giá trị nào để miêu tả các phần tử.[14] Trừ các tên địa danh, các từ khóa và giá trị được ghi trong cơ sở dữ liệu trong tiếng Anh (theo chính tả Anh), nhưng các chương trình vẽ có sẵn trong nhiều ngôn ngữ. Ngoài ra, các địa điểm ở khắp thế giới có thể được dịch ra mọi ngôn ngữ.

Cơ sở dữ liệu địa lý của dự án được phát hành miễn phí theo Giấy phép Cơ sở dữ liệu Mở (ODbL), trong khi các hình ảnh bản đồ được kết xuất từ cơ sở dữ liệu được phát hành theo Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự (CC BY-SA) 2.0.[15] Các giấy phép này cho phép mọi người tạo ra các tác phẩm xuất phát từ OpenStreetMap mà không nhất thiết phải là bản đồ trực tuyến, thí dụ in bản đồ trên một "bánh ngọt bản đồ" để ăn tại tiệc vẽ bản đồ.[9] Các trang Web có thể kết xuất bản đồ theo kiểu riêng dùng các nền tảng như Mapnik hoặc xây dựng các ứng dụng hỗn hợp đặc biệt dùng API hoặc dữ liệu vectơ. Các trang như Flickr[16] và Foursquare[17] đặt thông tin trên kiểu bản đồ riêng, trong khi các dịch vụ như MapQuest Mở chỉ đường lái xe theo dữ liệu OpenStreetMap.[18] Ngoài ra, những trang khác cung cấp bản đồ dành cho người đi xe đạp và người trượt tuyết.